پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

یکی از گره‌هایی که باعث پیچیده‌تر شدن مذاکرات احیای برجام شده، تضمین پایداری توافق است و به درستی مذاکره‌کنندگان ایرانی به دنبال ایجاد‌سازوکاری برای تضمین حقوقی این توافق هستند. اما فارغ از اینکه آیا این تضمین حقوقی امکان‌پذیر است یا نیست، به نظر می‌رسد آنچه ایران فراتر از تضمین حقوقی می‌تواند برای پایداری توافق به آن تکیه کند، تضمین اقتصادی است. حسن تضمین اقتصادی آن است که مانند نسبت «خنثی‌سازی تحریم‌ها» به «رفع تحریم‌ها» اهرم کنترل آن نه در دست طرف مقابل، بلکه در اختیار ایران است. سوال این است که با فرض ماندگاری سه‌ساله توافق احتمالی جدید، آیا می‌توان منابع حاصل از توافق و پنجره فرصت را به‌گونه‌ای مدیریت کرد که وسوسه خروج دوباره از توافق منتفی شود یا خروج از توافق این بار هیچ هزینه خاصی را نتواند بر اقتصاد ایران تحمیل کند؟ پاسخ صاحب‌نظران اقتصادی به این پرسش مثبت است؛ مشروط بر اینکه تصمیم‌گیران اقتصادی به آنچه باید برای شکل‌گیری تضمین اقتصادی انجام دهند و آنچه نباید انجام دهند، متعهد شوند.